Heeft u dat ook wel eens gehad, dat je zo hongerig wordt dat je helemaal slap wordt, dat het zwart wordt voor je ogen en dat het zweet je uitbreekt? Vast wel. Het verschijnsel wordt veroorzaakt doordat je lichaam – helemaal logisch natuurlijk – gebrek krijgt aan energie. De Nederlandse taal kent tal van uitdrukkingen voor heel erg hongerig worden, zoals ‘van je graat vallen’, ‘honger als een paard hebben’ en, iets minder bekend, ‘honger jaagt de wolf uit het bos’.
Maar wat gebeurt er nou eigenlijk precies? Je lichaam krijgt een tekort aan glucose, de brandstof die lichamen laat bewegen, huppelen en dansen. De remedie is eenvoudig: je moet glucose eten, het liefst in directe vorm zoals druivesuikersnoepjes. Gelukkig zijn die bij elk tankstation te koop. Glucose behoort toevallig tot die voedingsstoffen die het snelst door het lichaam worden opgenomen, dus dat komt mooi uit: je neemt een druivesuikersnoepje en binnen enkele minuten ben je weer boven Jan.
In Nederland wemelt het van de tankstations, winkels, keukens, kantines, snackbars en andere plaatsen waar druivesuikerhoudende snoepjes of andere voedingsmiddelen voorradig zijn die je van je hongergevoel afhelpen en je weer energie geven. Daarom weten de meeste mensen niet wat er met je gebeurt, wanneer je vergaat van de honger en er geen versnapering voorhanden is.
Niets. Op een gegeven moment gaat je lichaam namelijk zelf glucose aanmaken, via een proces dat gluconeogenese wordt genoemd. Daarbij wordt glycogeen omgezet in glucose. Glycogeen is een substantie die uit glucose wordt gevormd en – anders dan glucose – geschikt is om in het lichaam te worden opgeslagen. Dat glycogeen wordt door het lichaam aangemaakt in tijden van overvloed, dus wanneer je niet van de snacks en de koekjes kunt afblijven.
Als je dus maar lang genoeg wacht, krijg je vanzelf weer energie en gaat het hongergevoel weer weg. Voorwaarde is wel dat je geen suikerpatiƫnt bent. Ik doe dat wel eens voor de sport, gewoon om mijn zelfdiscipline weer eens wakker te schudden. Voor mijn gewicht hoef ik het niet te doen, integendeel zelfs: hoe veel en hoe vet ik ook eet, mijn lichaam weigert om vetrolletjes aan te maken.
Wat is de moraal van dit verhaal? Als je niet de wilskracht hebt om af en toe zo’n oefening te doen en weerstand te bieden aan je hongergevoel, zal het je ook nooit lukken om echt af te vallen. Welk dieet dan ook ten spijt.